AŞAĞIDA YAZILI DAĞLAR KENDİ SIRA DAĞLARININ İÇİNDEKİ EN YÜKSEK ZİRVELERDİR. AYNI DAĞ GRUBUNDAN OLUP LİSTEDEKİ DAĞLARDAN DAHA YÜKSEK PEK ÇOK DAĞ VARDIR. SIRALAMA EN YÜKSEKTEN EN KÜÇÜĞE DOĞRU YAPILMIŞTIR. AĞRI DAĞI (5137 m) - AĞRI Ağrı dağı 5137 metrelik rakımıyla, Anadolu Yarımadası'nın en yüksek doruğudur. Dağın doruğu iki zirveden oluşur bunlar 5137 metrelik Atatürk zirvesi ile 5122 metrelik İnönü zirvesidir. 4000 metreye kadar bazalt daha sonra sonraki yükseklikte andezit lavlarından oluşarak volkanik bir dağ özellikleri gösterir. Dağın doruğunda bir örtü buzulu vardır ve Türkiye'nin en büyük buzuludur. Doğu yüzünde Serdarbulak yaylası ve 3898 m yükseklikteki Küçük Ağrı Dağı yer alır. Marco Polo'nun hiçbir zaman çıkılamayacak dediği dağa ilk tırmanış, kayıtlara göre 9 Ekim 1829'da Prof. Frederik Von Parattarafından gerçekleştirildi. İlk kış solo tırmanışı ise 21 Şubat 1970'te Dağcılık Federasyonu eski başkanlarından Dr. Bozkurt Ergör tarafından gerçekleştirildi. 1980'li yıllarda binlerce dağcı Ağrı Dağı'nı ziyaret etti. Ağrı'ya tırmanış 1990 yılında yasaklandı. 1998'de Dağcılık Federasyonu'nun bir grup dağcıya izin vermesiyle bu yasak kaldırıldı.
Güney yüzünden yapılan tırmanışlar "klasik rota" olarak nitelendirilir ve Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinden başlar. Iğdır yönünden gerçekleştirilen kuzey rotaları ise daha teknik buzul tırmanışlarını içerir ve dağa ulaşım açısından biraz daha ayrıntılı hazırlıklar gerektirir.
Enlem: 39° 42′ 0″ Kuzey Boylam: 44° 17′ 0″ Doğu İklim Dağ: (hafif nemli ve kuru iklim ile çevrelenmiştir) En iyi tırmanma ayları: Temmuz, Ağustos, Eylül İlk Tırmanış Yılı: 1829 İlk Tırmanıcı: Prof. Frederik Von Parat Volkanik Durumu: Sönmüş Volkan Merkez: Doğubayazıt, Ağrı |
CİLO DAĞLARI (4136 m) - HAKKARİ Cilo Dağı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Hakkari bölümünde dağ kütlesidir.
Günümüzde Türkiye'de buzulların en çok geliştiği bölge olan (Türkiye'nin en uzun buzulu Uludoruk buzulunun uzunluğu 4 km'dir). Buzul Dağı (Eski Cilo Dağları), Türkiye'nin ikinci yüksek doruğu olan Uludoruk'u (4135 m) taşır.
Yaklaşık 30 km boyunca uzanır. Güneydoğu Toroslar'ın Türkiye sınırları içindeki en doğu uzantısı olan Hakkari dağlarına bağlıdır. SÜPHAN DAĞI (4049 m) - BİTLİS Doğu Anadolu'da Van gölünün kuzeyinde Adilcevaz - Erciş ve Patnos arasında yükselir. Tırmanış için en uygun zaman Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarıdır. Türkiye'de Büyük Ağrı (5137 m) ve Cilo (4136 m) dağından sonra en yüksek üçüncü dağ olan Süphan dağı, Van gölünün kuzeyinde Adilcevaz, Erciş ve Patnos arasında yükselir, en yüksek zirvesi 4058 metre yükseklikteki Sandıktepe'dir. Bu dağın zirve kesiminde 1 km çapında bir son püskürme lav tümseği ve bu tümseğin tepesindeki düzlükte genişçe küçük buzul gölleri bulunan bir de kalderası bulunmaktadır. Doruk bir örtü buzulu ile kaplıdır. Son püskürmesini tarihi dönemde yapmıştır. Dağın çevresindeki volkanik düzlüklerdeki verimli topraklarda tarım gelişmiştir. KAÇKAR DAĞI (3932 m) - RİZE Kaçkar Kavrun Dağı Kaçkar Dağları'nın (Doğu Karadeniz Bölümü, Rize'nin 60 km güneydoğusunda) 3.932 m yüksekliğindeki en yüksek doruğu. Türkiye sınırları içindeki dördüncü yüksek doruk.
Dağın kuzey yamaçlarından inen akarsular birleşerek Ardeşen ve Pazar arasında Büyükdere adıyla Karadeniz'e dökülür. Güneyde ise kısa derelerin yardığı yamaçlar Çoruh Vadisi üzerine dik olarak iner. Dağların kretase şist ve kireçtaşından oluşmuş volkanik ara tabakalı katmanları ortasında granit-diyazit billurlu kayaçları yer alır. 2.100 m'ye kadar olan kesimlerinde ladin ve göknar ormanları, daha yükseklerde dağ otlakları ve en yüksek kesimde ise kuzeye doğru bir dil halinde uzanan buzullar vardır.
Kaçkar zirvesine çıkmak için yüksek irtifa yürüyüşünden buzul tırmanışına kadar farklı zorluklarda rotalar bulunmaktadır. |
ERCİYES DAĞI (3916 m) - KAYSERİ Erciyes Dağı, İç Anadolu'nun en yüksek dağı. Sönmüş bir stratovolkan olan Erciyes, Kayseri il merkezinin 25 km güneybatısındaki ovaların yanından birdenbire yükselen bir dağ kütlesidir. Zirvesi uzaktan bir kubbeye benzer. İki zirvesi vardır ve ayriyeten dünyada 2 zirveli tek dağdır. Eski tarihlere de bu kubbeye benzeyen dağ kutsal Cytrosps Dağı'da denirdi. Büyük Erciyes (Kuzu Yatağı) zirvesi 3916 metredir. Küçük Erciyes zirvesi 3703 metredir. Erciyes kütlesinin çapı 72 km ve 3800 km²'lik bir alanı kaplar. Erciyes Dağı üzerinde 2150 m yükseklikte Erciyes Kayak Merkezi bulunmaktadır.
Erciyes için "Uzaklaştıkça yakınlaşan, yakınlaştıkça uzaklaşan dağ" yakıştırması yapılır.
Enlem: 38° 52′ 0″ Kuzey Boylam: 35° 58′ 0″ Doğu Yükseklik: 3.916 Çıkıntı Tür: Küme Volkan Jeolojik yaş: 30 milyon yıl |
MORDAĞ DAĞI (3811 m) - HAKKARİ Yörenin en yüksek tepesi, ülkenin de en yüksek dağlarından olan Cilo (buzul) Dağı'nda dır. Hakkâri il merkezi doğusunda, Zap Suyundan sonra, Sümbül(3.467 m ) ve Mere (3.200 m) Dağları ile birden bire yükselen Cilo kütlesinin temelini, kalkerli ve volkanik kayalar oluşturur. Şemdinli Çayı ile Hacıbey Dersi arasında uzanan Karadağ , doğuya doğru yönelerek İran-Türkiye sınır dağları ile birleşir.Hakkari İli'nde, Nehil Vadisi ile Şemdinli'nin doğusunu kaplayan dağlar, Zap, Nehil, Avarobaşin, Şemdinli ve Hacıbey sularının havzaları ile İran'daki Urmiye kapalı göl havzasının su bölümü çizgisini oluşturur. Türkiye-İran sınırı bu ara üzerinde geçmektedir. Güneyden kuzeye doğru 3.150m yükseltili Çimen Dağı, 2.954m yükseltili Karacadağı 3.008m yükseltili Beyazdağ ve 3.807m yükseltili Mordağ, en önemli doruklardandır. |
DEMİRKAZIK DAĞI (3756 m) - NİĞDE Demirkazık, Niğde'de Aladağlar bölgesinde yer alan, 3756 metre yüksekliğindeki dağdır. Uzun süre Aladağların en yüksek dağı olarak bilinmesine karşın yapılan araştırma ile en yüksek dağın Kızılkaya olduğu tespit edilmiştir.
1927 yılı yaz aylarında Dr. Georg Künne, Dr. Wilhelm Martin ve eşi Marianne'den oluşan ekip Demirkazık (3756 m), Kaldı (3736 m), Kızılkaya (3725 m), Alaca (3582 m), Eznevit (3550 m) zirvelerinin ilk çıkışlarını gerçekleştirmiştir.
Demirkazık zirvesi çıkışı sırasında ekibe Demirkazık köyünden Veli Çavuş adı ile bilinen bir genç köylü rehberlik yapmıştır. Veli Çavuş'un da ekiple birlikte Demirkazık zirvesine çıktığı bilinmektedir. Bu anlamda Demirkazık zirvesinin bilinen ilk Türk çıkışı 1927 yılında Veli Çavuş'a aittir.
1972 yılında Aladağlar'da Demirkazık kuzey duvarı ilk kez tırmanıldı. Tırmanışı Avusturalya'dan Joe Friend ve Yeni Zelanda'dan Rick Jamieson gerçekleştirdiler. |
MEDETSİZ / BOLKAR DAĞLARI (3524 m) - KONYA / NİĞDE / MERSİN Bolkar Dağları, Konya, Niğde ve İçel (Mersin) illerine yayılmış, en yüksek noktası 3.524 metre rakımlı, tektonik bir dağ sırasıdır.
Konya ilinin Ereğli ilçesi ile Niğde ilinin Ulukışla ilçesi sınırları içerisinde yer alan Medetsiz zirvesi konum itibariyle Ulukışla'nın 20 km kadar güneydoğu yönünde yer alır. Toros Dağları'nın Bolkar Dağları olarak isimlendirilen dağlık bölgesinin en yüksek doruğudur. Büyük bir sıradağ kütlesi üzerinde kalmasından dolayı çevresinde çok sayıda 2500 metreden yüksek tepeler vardır. Bu sebepten dolayı çok uzak mesafelerden seçilmesi kimi zaman zordur.
Medetsiz Zirvesi, ismini aldığı güney yamacındaki kayalıkları ile güzel bir manzaraya sahiptir. İklimsel ve coğrafi özellikleri bakımından Akdeniz iklimi ile karasal iklim arasında bir geçiş ikliminin özelliklerini göstermektedir. Yıllık ve günlük sıcaklık farkı fazladır. Kışları soğuk ve yağışlıdır. Yüksek kesimlerde ve İç Anadolu'ya bakan Kuzey yamaçlarda yağışlar kışın kar olarak düşer. Yaz mevsiminde ise serin ve kurak bir hava hakimdir. Güney yamaçlar, Akdeniz'den gelen nemli havanın etkisiyle bol yağış alır. Güney yamaçlarda alçaktan yükseğe kızılçam, karaçam, sedir ve toros göknarı bulunur. Kuzey yamaçlar ise İç Anadolu karasal ikliminin etkisiyle bozkırla kaplı olmakla birlikte yer yer ardıç, alıç ve karaçam toluluklarına da rastlanmaktadır. Dağlar üzerinde birçok yayla yer alır. HASANDAĞI (3268 m) - AKSARAY 7626 km²'lik yüzölçümünde simetrik bir huni şeklinde yükselen, sönmüş bir volkan dağı olan Hasan Dağı; ismini, tarihte o yörede yaşamış bir evliyâ olan Hasan Dede'nin ölümünden sonra mezarının bu dağın zirvesine konmasıyla almıştır. İç Anadolu bölgesinin en görkemli dağlarından biri olarak kabul edilmesi, çevresinde ondan daha büyük dağların bulunmamasından kaynaklanır. Zirvedeki krater çukuru dağa uzaktan bakıldığında dahi çok net bir şekilde görülebilmektedir. Nem oranı düşük ve açık havalarda, Konya şehir merkezi çevresindeki dağlardan da görülebilir. Toplam büyüklüğü 1500 km²'yi geçen Tuz Gölü'nün yanında yükselerek 3000 m'lik manzarası ile açık olan batı yönünde, akşam saatlerinde kırmızı ışığın tonlarında çok güzel görüntülere imkân verir. Hasan Dağı eteklerinde alt ve üst kısım hâlinde meşe, orta kısım ise bir kuşak hâlinde dağ kavağı ağaçları görülür. MERCAN DAĞI (3331 m) - ERZİNCAN Mercan dağı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Erzincan ilimizin sınırları içerisinde olup 3331 m. yüksekliğindedir. |
PALANDÖKEN DAĞI (3271 m) - ERZURUM Palandöken Dağı, Erzurum'da bulunan, 3271 metre rakımlı, tektonik bir dağdır. Başköy mevkiinde bir kayak merkezi bulunur.
Teknik tırmanış açısından herhangi bir zorluğa sahip olmamasına rağmen kış mevsiminde diğer 3000'liklerde de olduğu gibi her türlü olasılık göz önünde bulundurularak, o şekilde teknik malzeme ile tırmanılmalıdır. Dağın bazı dik parkurları, yöresel olarak kışların aşırı sert geçmesinden dolayı tehlikeli olabilir. Erzurum şehir merkezinden 3271 m. zirveye giden en iyi ve en rahat yol kayak merkezinden geçer.
Erzurum şehrinin 10 km kadar güneyinde bulunan zirvesiyle çevrenin en yüksek noktasıdır. Erzurum şehir merkezinin 1950 metreyi bulan yüksekliğinden ve kütle olarak bir sıradağ olmasından dolayı ülkemizin 3000 metrenin üzerindeki diğer dağları gibi heybetli görünmez. Ancak mitolojide bilhassa da Anadolu'da ki birçok efsanede ismi geçer.
Palandöken Dağları'nın en yüksek noktası Büyükejder Tepesi olarak isimlendirilir. Burada, iletişim vericileri ve özel bir işletmeye ait kafeterya bulunmaktadır ve kayak sezonunda telesiyej vasıtasıyla da zirveye ulaşılabilmektedir. Zirveden inen hat üzerinde, 2500 metre irtifada Ejder Lifti'nin bitiminde de özel bir kafeterya bulunmaktadır. |
KIZLARSİVRİSİ (3070 m) - ANTALTA
|